آیا تا به حال به اصطلاحات اقامت و یا تابعیت برخورده اید؟ آیا در مورد تفاوت تابعیت و اقامت تامل نموده اید؟آیا با اخذ یکی می توان به دیگری دست یافت؟ آیا اقامت و اقامتگاه به یک معنا هستند؟ فواید اخذ اقامت و یا تابعیت یک دولت در چیست؟ آیا اقامت یک امر اکتسابی است؟ طریقه دستیابی به تابعیت و اقامت یک کشور محدود است یا طرقی متنوع دارند؟اهمیت تبعیت از قوانین یک دولت در چیست؟
در حقوق بین الملل با دو اصطلاح تابعیت و اقامت روبرو هستیم اما اهمیت این اصطلاحات تنها در عرصه بین الملل نیست که نمود می کند در عالم واقع و زمانی که اشخاص درگیر روابط و تعاملات ،دادستد، احقاق حق و غیره می شوند. تفاوت اقامت وتابعیت یک کشور و مزایای هرکدام روشن می شوند.در دیدگاهی قانونی می توانیم به ماده ۱۰۰۲ قانون مدنی اشاره کنیم ، در این ماده قانونگذار از اقامتگاه سخن گفته و آن را محلی برای سکونت و مرکز امور اشخاص بیان نموده است.و اقامتگاه اشخاص حقوقی اعم از شرکت ها ، موسسات و غیره را مرکز عملیات آنها دانسته است.
اقامت
اقامت در لغت به معنای سکونت کردن ،سکون،آرامش و توقف ،مسکن و منزل می باشدو اقامتگاه عبارت از مقرر،قرارگاه و جای اقامت کردن است.
حالا شاید این سوال مطرح باشد که آیا صرف سکونت در درون مرزهای جغرافیایی یک کشور دلیل بر اقامت در آن کشور است؟در پاسخ به طور قطعی می توان گفت خیر! برای بیان واضح تر این مسئله می توانیم به حالت های متصوره در مورد وضعیت اقامت یک شخص اشاره نماییم. ممکن است شخص اقامت و تابعیت کشوری را تواما داشته باشد حالت دیگر اینکه اقامت داشته اما تابعیت را نداشته باشد و یا اینکه نه تابعیت و نه اقامت را نداشته باشد و به طور غیر قانونی در آن کشور مقیم باشد.در مورد اقامت ،شخص می تواند به طور دائم و یا موقت دارای اقامت باشد اقامت موقت اعم از زمانی است که اشخاص تحت ویزای توریستی وبا قصد سفر در کشوری غیر از کشور متبوع اقامت می گزینند و همچنین زمانی که تحت ویزاهای متفاوت تحصیلی ،سرمایه گذاری ،ثبت شرکت وکار((اعم از اینکه ویزای ; جست و جوی کار باشد و یا بر اسا س پیشنهاد کار))و غیره به کشور مقصد ورود کرده سکنی گزیده و در صورت اشتغال از طریق ویزاهای مربوطه مالیات پرداخته و طبق قوانین خاص هر کشور در انتها موفق به اخذ اقامت دائم می گردند.البته در نوع دوم اقامت موقت مدت اقامت معولا در ابتدا ۱ سال و بعد از آن بنا بر قانون هر کشور متفاوت است.
تابعیت
در لغت به معنای پیرو و فرماندار بودن است. و تبعه شخصی است که عضو جمعیت اصلی یک دولت باشد و شخصی که عضو این جمعیت نباشد حتی اگر در سرزمین آن دولت اقامت داشته باشد بیگانه قلمداد می شود.
تابعیت نشان دهنده ی رابطه سیاسی شخص اعم ازحقیقی یا حقوقی با دولت است چرا که حقوق و وظایف اشخاص از حاکمیت یک دولت نشات می گیرد و وضع سیاسی فرد را معین می کند از این جهت که ملزم به اطاعت از قوانین آن دولت است.
رابطه ای معنوی است زیرا اتباع یک کشور را فارغ از مکان و زمان از جهت هدف مشترک به دولت پیوند می دهد.
و در آخر رابطه ای حقوقی است چرا که در نظام داخلی و بین المللی آثار حقوقی بر شخص بار می شودو به طور کلی حقوق و تکالیف شخص از تابعیت وی نشات می گیرد.
منظور از دولت چیست؟
دولت شخصیتی حقوقی است که مستقل بوده و از چهار عنصر تشکیل شده :جمعیت، سرزمین ،حاکمیت و حکومت و سایر دول در نظام بین المللی برای ان رسمیت قائل شده اند.
با توجه به آنچه در رابطه با تعریف تابعیت آورده شد اهمیت تبعه یک دولت بودن بارز است و علاوه بر آن بی تابعیتی در نظام بین المللی امری نکوهیده است شخص در صورتی که تبعه ی کشوری باشد با توجه به روابط سیاسی ،حقوقی . معنوی که با دولت متبوع دارد مورد حمایت دیپلماسی کشور قرار گرفته و تحت لقای قوانین خاص دولت مذکور قرار می گیرد و در حالت مقابل آن بی تابعیتی شخص قرار دارد . پر واضح است که شخص بی تابعیت با خلاء روابط مذکور روبرو خواهد شد. برای روشن شدن قضیه می توان به مثالی در این باب اشاره نمود:فرض کنیم شخصی در کشور الف مرتکب جرمی شود و اظهار نماید که بی تابعیت است و یا مدارکی دال بر تبعه بودن وجود نداشته باشد چنانچه در قانون بند ۱ ماده ۹۷۶ قانون مدنی اذعان داشته که کلیه ساکنین ایران به استثنای اشخاصی که تبعیت خارجی آنها مسلم باشد، تبعیت خارجی کسانی مسلم است که مدارک تابعیت آنها ………………………………….))
در این حالت دولت در صدد مجازات مجرم و رسیدگی به جرم واقع شده بر می آید و اما از حقوق مسلم هر شخص در جامعه بین المللی اینست که دولت متبوعش از آن حمایت نماید حال آنکه در این شرایط دولتی به عنوان حمایت کننده وجود ندارد و شخص کلا بی هویت خواهد بود .
تابعیت مضاعف نیز چندان پسندیده نیست در نظام بین المللی و ان وقتی است که شخص تابعیت دو یا چند دولت را کسب نماید که موجب بار شدن حقوق و تکالیف چند دولت بر وی می باشد.و در مواقعی مانند آنچه در بالا آورده شد امکان سرباززدن هرکدام از دولی که شخص تابعیت آن را دارد به پشتوانه نهادن بار مسئولیت بر دوش دولت دیگر وجود دارد.
اما همچنین این وضعیت تابعیت مضاعف بر بی تابعیتی رجحان و البته درعرصه بین الملل مصداق دارد .
در حقوق بین الملل با دو اصطلاح تابعیت و اقامت روبرو هستیم اما اهمیت این اصطلاحات تنها در عرصه بین الملل نیست که نمود می کند در عالم واقع و زمانی که اشخاص درگیر روابط و تعاملات ،دادستد، احقاق حق و غیره می شوند. تفاوت اقامت وتابعیت یک کشور و مزایای هرکدام روشن می شوند.در دیدگاهی قانونی می توانیم به ماده ۱۰۰۲ قانون مدنی اشاره کنیم ، در این ماده قانونگذار از اقامتگاه سخن گفته و آن را محلی برای سکونت و مرکز امور اشخاص بیان نموده است.و اقامتگاه اشخاص حقوقی اعم از شرکت ها ، موسسات و غیره را مرکز عملیات آنها دانسته است.
اقامت
اقامت در لغت به معنای سکونت کردن ،سکون،آرامش و توقف ،مسکن و منزل می باشدو اقامتگاه عبارت از مقرر،قرارگاه و جای اقامت کردن است.
حالا شاید این سوال مطرح باشد که آیا صرف سکونت در درون مرزهای جغرافیایی یک کشور دلیل بر اقامت در آن کشور است؟در پاسخ به طور قطعی می توان گفت خیر! برای بیان واضح تر این مسئله می توانیم به حالت های متصوره در مورد وضعیت اقامت یک شخص اشاره نماییم. ممکن است شخص اقامت و تابعیت کشوری را تواما داشته باشد حالت دیگر اینکه اقامت داشته اما تابعیت را نداشته باشد و یا اینکه نه تابعیت و نه اقامت را نداشته باشد و به طور غیر قانونی در آن کشور مقیم باشد.در مورد اقامت ،شخص می تواند به طور دائم و یا موقت دارای اقامت باشد اقامت موقت اعم از زمانی است که اشخاص تحت ویزای توریستی وبا قصد سفر در کشوری غیر از کشور متبوع اقامت می گزینند و همچنین زمانی که تحت ویزاهای متفاوت تحصیلی ،سرمایه گذاری ،ثبت شرکت وکار((اعم از اینکه ویزای ; جست و جوی کار باشد و یا بر اسا س پیشنهاد کار))و غیره به کشور مقصد ورود کرده سکنی گزیده و در صورت اشتغال از طریق ویزاهای مربوطه مالیات پرداخته و طبق قوانین خاص هر کشور در انتها موفق به اخذ اقامت دائم می گردند.البته در نوع دوم اقامت موقت مدت اقامت معولا در ابتدا ۱ سال و بعد از آن بنا بر قانون هر کشور متفاوت است.
تابعیت
در لغت به معنای پیرو و فرماندار بودن است. و تبعه شخصی است که عضو جمعیت اصلی یک دولت باشد و شخصی که عضو این جمعیت نباشد حتی اگر در سرزمین آن دولت اقامت داشته باشد بیگانه قلمداد می شود.
تابعیت نشان دهنده ی رابطه سیاسی شخص اعم ازحقیقی یا حقوقی با دولت است چرا که حقوق و وظایف اشخاص از حاکمیت یک دولت نشات می گیرد و وضع سیاسی فرد را معین می کند از این جهت که ملزم به اطاعت از قوانین آن دولت است.
رابطه ای معنوی است زیرا اتباع یک کشور را فارغ از مکان و زمان از جهت هدف مشترک به دولت پیوند می دهد.
و در آخر رابطه ای حقوقی است چرا که در نظام داخلی و بین المللی آثار حقوقی بر شخص بار می شودو به طور کلی حقوق و تکالیف شخص از تابعیت وی نشات می گیرد.
منظور از دولت چیست؟
دولت شخصیتی حقوقی است که مستقل بوده و از چهار عنصر تشکیل شده :جمعیت، سرزمین ،حاکمیت و حکومت و سایر دول در نظام بین المللی برای ان رسمیت قائل شده اند.
با توجه به آنچه در رابطه با تعریف تابعیت آورده شد اهمیت تبعه یک دولت بودن بارز است و علاوه بر آن بی تابعیتی در نظام بین المللی امری نکوهیده است شخص در صورتی که تبعه ی کشوری باشد با توجه به روابط سیاسی ،حقوقی . معنوی که با دولت متبوع دارد مورد حمایت دیپلماسی کشور قرار گرفته و تحت لقای قوانین خاص دولت مذکور قرار می گیرد و در حالت مقابل آن بی تابعیتی شخص قرار دارد . پر واضح است که شخص بی تابعیت با خلاء روابط مذکور روبرو خواهد شد. برای روشن شدن قضیه می توان به مثالی در این باب اشاره نمود:فرض کنیم شخصی در کشور الف مرتکب جرمی شود و اظهار نماید که بی تابعیت است و یا مدارکی دال بر تبعه بودن وجود نداشته باشد چنانچه در قانون بند ۱ ماده ۹۷۶ قانون مدنی اذعان داشته که کلیه ساکنین ایران به استثنای اشخاصی که تبعیت خارجی آنها مسلم باشد، تبعیت خارجی کسانی مسلم است که مدارک تابعیت آنها ………………………………….))
در این حالت دولت در صدد مجازات مجرم و رسیدگی به جرم واقع شده بر می آید و اما از حقوق مسلم هر شخص در جامعه بین المللی اینست که دولت متبوعش از آن حمایت نماید حال آنکه در این شرایط دولتی به عنوان حمایت کننده وجود ندارد و شخص کلا بی هویت خواهد بود .
تابعیت مضاعف نیز چندان پسندیده نیست در نظام بین المللی و ان وقتی است که شخص تابعیت دو یا چند دولت را کسب نماید که موجب بار شدن حقوق و تکالیف چند دولت بر وی می باشد.و در مواقعی مانند آنچه در بالا آورده شد امکان سرباززدن هرکدام از دولی که شخص تابعیت آن را دارد به پشتوانه نهادن بار مسئولیت بر دوش دولت دیگر وجود دارد.
اما همچنین این وضعیت تابعیت مضاعف بر بی تابعیتی رجحان و البته درعرصه بین الملل مصداق دارد .
.